Bomba karotenu i nie tylko – czerwony olej palmowy

Gdy w organizmie kobiety spada poziom karotenu  (Alpha karoten, Luteina i Beta karoten), rośnie ryzyko raka piersi. Wśród mężczyzn wysoki poziom karotenu m.in. znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia raka prostaty.

Powszechnie znany jest także wpływ koenzymu Q10 – zwanego całkiem zasłużenie „pierwiastkiem życia” na działanie poszczególnych organów m.in. serca, mózgu i wątroby.

Jeśli w takim towarzystwie znalazłaby się dodatkowo witamina E odpowiedzialna za pracę mózgu i układu nerwowego to dla wielu byłoby to bezcenne połączenie. Jednak czy taki mariaż w naturalnych warunkach istnieje? Jeśli tak, to czy może być wykorzystywany w codziennej diecie?

Odpowiedzią twierdzącą na wszystkie te pytania, jest czerwony olej palmowy, kojarzony z olejem palmowym przywodzącym na myśl najgorsze zdrowotne skojarzenia. Jednak jak się okazuje jedyna zbieżność to roślina, czyli drzewo palmy oleistej. Reszta jest już zupełnie inna,… ale po kolei.

Co wiemy a właściwie czego nie wiemy o oleju palmowym?

Informacje na temat oleju palmowego wzbudzają najczęściej negatywne emocje lub powtarzany zwykle raczej mało odkrywczy komentarz z cyklu „przecież to tłuszcz nasycony”. Najczęściej ludzie bardzo mało wiedzą na temat oleju palmowego powtarzając głównie stereotypy i zwykłą nieprawdę na jego temat. To dość zaskakujące, ponieważ olej palmowy to najpopularniejszy olej roślinny świata. W Afryce i Azji południowo-wschodniej stanowi główny składnik tłuszczu w diecie milionów osób. Stwierdzenie, że olej palmowy jest niezdrowy wynika tylko z niewiedzy. Prawda jest taka, że olej palmowy (oczywiście nie poddany obróbce chemicznej i produkowany z miąższu czerwonych owoców) to jeden z najzdrowszych nasyconych tłuszczów roślinnych. Dietetycy zaliczyli go do tzw. żywności funkcjonalnej.

Pochodzenie i dalsze losy palmy oleistej

Olej palmowy jest wytwarzany z owoców palmy oleistej, a dokładnie z czerwono-pomarańczowego miąższu tych owoców po oddzieleniu pestki. Drzewo pochodzi prawdopodobnie z Afryki, gdzie już 3000 lat p.n.e. używano oleju palmowego, o czym świadczą odkryte przez archeologów ślady w ceramicznych słojach. Z Afryki palma oleista została przeniesiona do Ameryk oraz Azji Południowo-Wschodniej.

W latach 40. XIX wieku palma oleista pojawiła się w dzisiejszej Indonezji, a stamtąd rozprzestrzeniła się na inne obszary. Malezja, Indonezja, Tajlandia są do dzisiaj światowymi liderami globalnej produkcji oleju palmowego. Dlaczego o tych lokalizacjach upraw wspominamy? Ponieważ to właśnie tam ulokowano największe plantacje, na których wytwarzano zarówno z ziaren palmowych jak i owoców drzewa oleistego mielonych wraz z pestką i zanieczyszczeniami tłuszcz, który następnie przemysłowo przetwarzano. To co powstało czyli tłuszcze uwodornione używa się w globalnym przemyśle spożywczym przy produkcji popularnych smakołyków, batoników, fast food-ów, frytek oraz całego morza bardzo niezdrowych produktów.

Olej z czerwonej palmy z Ekwadoru

Czerwony olej palmowy uzyskuje się przez najprostsze gotowanie pulpy miąższu (mezokarpu) z owoców palmy (Elaeis guineensis). W przeciwieństwie do białego oleju z ziaren palmowych, ma naturalny, rubinowo czerwony kolor, spowodowany niezwykle wysoką zawartością karotenoidów. Te super cenne składniki są zachowane ponieważ nie zostały wybielone w czasie produkcji na skutek ekstrakcji lub rafinowania rozpuszczalnikami.

Warto zwracać uwagę na to, jakie pochodzenie ma produkt. Ponieważ tylko organiczny olej z czerwonej palmy, potwierdzony badaniami składu, gwarantuje zachowanie drogocennych substancji. A tych jak opiszemy poniżej ma w naturalnej postaci aż nazbyt wiele i to wyjątkowo cennych dla naszego organizmu.  

W kontekście poszanowania środowiska naturalnego i przeciwstawianiu się wycince lasów pod plantacje palm oleistych na potrzeby globalnego przemysłu spożywczego mamy obowiązek nie dopuścić do niszczenia fauny i flory. Zdecydowana większość plantacji znajduje się na terenie Azji Południowo-Wschodniej, gdzie m.in. łamane są często prawa pracy zbierających owoce palmy, a co gorsza z powodu braku pożywienia giną małpy człekokształtne.

Dlatego czerwony olej palmowy warto pozyskiwać z niewielkich gospodarstw rodzinnych, które od pokoleń zamieszkują na obszarze chronionym w Habitat Natural w Ekwadorze. Podchodzą również rozsądnie do zasobów naturalnych tropikalnego klimatu, bez niszczenia środowiska. Taki olej nie ma nic wspólnego z masową produkcją przemysłową, stąd często cenne lasy deszczowe są dopuszczone do takiej uprawy. Dodatkowym walorem jest fakt, że w Ekwadorze nie występują orangutany. Stąd nie wpływa to na ich populację na świecie. Podsumowując wybierajmy więc takie oleje z czerwonej palmy, które mają certyfikaty Fair for life i Fair Trade świadczące o zwracaniu uwagi na środowisko w czasie zbiorów oraz godziwe warunki pracy.

Źródło kwasów tłuszczowych, witamin i naturalnego koenzymu Q10

Czerwony olej palmowy dopiero od niedawna skupił na sobie większą uwagę, ponieważ tłuszcze nasycone były przez długie lata ocenione jako najgorsze dla zdrowia odmiany tłuszczu. Prawda jest jednak taka, że zawartość roślinnych nasyconych kwasów tłuszczowych czyni z niego bardzo zdrowe uzupełnienie diety, bogate w wiele antyoksydantów, karotenoidy i witaminę E we wszystkich 8 frakcjach.

Zawiera 10 razy więcej karotenu niż marchewka i 30 razy więcej niż pomidor. Mamy tu takie karotenoidy jak: beta-karoten, alfa-karoten, likopen, luteina, zeaksantyna, krypto ksantyna, mające wpływ na odbudowę układu odpornościowego.

Stanowi przebogate źródło prowitaminy A (beta-karoten) i jedyne na świecie źródło witaminy E w postaci niedocenianych dotąd tokotrienoli (63%) mających właściwości utleniające 40 do 60 razy silniejsze niż alfa-tokoferol i właśnie tokoferoli (37%), z której każda występuje w formie: alfa, beta, gamma i delta. Wyizolowane suplementy syntetyczne najczęściej zawierają tylko jeden alfa tokoferol.

Czerwony olej palmowy kryje jeszcze jedną ale jakże cenną dla naszych komórek substancję. Mamy tu Koenzym Q10, pomocny w przemianie komórkowej tlenu w energię. Nazywany „pierwiastkiem życia” został sklasyfikowany przez biochemików jako najsilniejszy antyutleniacz.

Znajdziemy tu także skwalen, który blokuje rakotwórcze efekty niektórych chemikaliów przemysłowych i toksyn ze środowiska.

Czerwony olej palmowy tłoczony na zimno, zachowuje naturalne nienasycone kwasy tłuszczowe: Omega 3 i Omega 6. Jest łatwostrawny, dobrze przyswajalny i hipoalergiczny. Nie zawiera glutenu i alergenów. Produkt jest dedykowany osobom dbającym o zdrowe odżywianie w codziennej kuchni.

Właściwości oleju z czerwonej palmy

Zawarte w oleju z czerwonej palmy witaminy z grupy E oraz beta-karoten to przeciwutleniacze, które wymiatają wolne rodniki, działając profilaktycznie na choroby serca i nowotwory. Udowodniono, że czysty, nieprzetworzony olej palmowy nie powoduje chorób serca, wręcz przeciwnie wpływa na zwiększenie dobrego cholesterolu HDL w naszym organizmie.

Na podstawie prowadzonych badań dotyczących wspierania systemu immunologicznego w walce z rakiem dzięki tokotrienolom i karotenom można by zadać pytanie – czy w celu uzyskania ochrony naszego organizmu należy spożywać wyjątkowo duże ilości oleju palmowego? Okazuje się, że wszelkie przeciwnowotworowe i przeciwutleniające substancje w oleju działają jednocześnie podnosząc jego efektywność. Co oznacza, że nawet spożycie jednej czy dwóch porcji dziennie oleju palmowego może być bardzo korzystne. Rozsądnym rozwiązaniem jest zastąpienie części lub wszystkich tłuszczy w domowej kuchni olejem palmowym, przez co ilość przyjmowanego tłuszczu się nie zmieni,  jednak korzyści dla organizmu będą znaczące.

W czasie wielu badań wykazano również, że kiedy do diety dodawano olej palmowy ryzyko raka maleje, a długości życia wzrasta.

Koenzym Q10 wspiera prawidłowe funkcjonowanie mózgu, nerek, wątroby i również serca. Po za tym minimalizuje skutki stresu oksydacyjnego (osobom żyjącym w podwyższonym stresie lub źle się odżywiającym)przywracając homeostazę. Q10 zwany pierwiastkiem życia ma także swój wpływ na spowolnienie procesów starzenia. CoQ10 jest także niezbędny dla optymalnego funkcjonowania wszystkich typów komórek w ciele, nie tylko serca.

Fitosterole zawarte w oleju mogą pomóc w obniżeniu cholesterolu we krwi.

Przyjmowanie oleju z miąższu z czerwonej palmy tworzy w naszym organizmie naturalną warstwę UV, podobnie zresztą działa olej palmowy nanoszony na skórę.

Czerwony olej palmowy ma również korzystny wpływ na spalanie tłuszczu, m.in. przez zwiększanie metabolizmu.  Złe tłuszcze (margaryna, etc.) należy przerwać powoli i sieci większej ( „moc tłuszczu” pomiędzy 2 warstwami tkanek z żołądka do jelita grubego) jest przechowywany. Biologiczne oliwą red palm nie jest zapisany, ale bezpośrednio transportowane do wątroby i tam zużywana / spalone niż kalorii. czerwonego oleju palmowego zwiększa metabolizm.

Praktyczne stosowanie

Czerwony olej palmowy jest stabilny i nadaje się do dań mięsnych, makaronów i dań z ryżu,  smażenia jajek, zagęszczania zup, sosów, warzyw czy oryginalnych sałatek. Nadaje potrawą intensywny kolor i niepowtarzalny orientalny smak. Świetnie sprawdzi się do stosowania na zimno: np. do smarowania pieczywa ( zwłaszcza kanapki z wędliną smakują ciekawie). Charakterystyczny kolor uzyskuje się przez wstępne gotowanie miazgi z owoców palmy. Cenne składniki są zachowane ponieważ miąższ nie był poddawany ekstrakcji czy rafinowaniu rozpuszczalnikami.

Z powodzeniem może być stosowany zewnętrznie jako naturalny filtr UV. Przez ogromną ilość karotenu nadaje skórze piękny złocisty kolor.

Należy uważać gdyż ma tendencję do brudzenia odzieży.

Olej z czerwonej palmy posiada zerowy indeks glikemiczny!

Ciekawostka: Czerwony Olej Palmowy zaleca się do podawania jako uzupełnienie diety ptaków w szczególności papug, co prowadzi w krótkim czasie do poprawy ich wyglądu tzn. piór, dziobów i skóry.

Przykładowy przepis na Smażony ryż z kurczakiem

  • ¼ szklanki czerwonego oleju palmowego
  • 4 ząbki czosnku  
  • ½ selera naciowego, posiekanego
  • ¼ szklanki groszku
  • ½ szklanki kurczaka, pokrojonego na małe kawałki
  • 1 jajko, rozbite
  • ½ łyżeczki chilli w proszku
  • 21/2 szklanki ugotowanego ryżu
  • sól

Podgrzej olej na patelni. Podsmaż warzywa do miękkości. Zepchnij je na bok patelni. Dodaj kurczaka i jajko na środek i smaż, aż jajko się zetnie. Dodaj chilli oraz ryż i wymieszaj z gotowanymi warzywami. Możesz pominąć chili, jeśli nie masz ochoty na ostre danie. Smaż dalej przez 4-5 minut, mieszając od czasu do czasu. Dodaj sól do smaku. Danie na 3-4 porcje.