Kolagen – czyli substancja młodości – jest w ostatnich latach wyjątkowo cenionym składnikiem suplementów i kosmetyków pomagających utrzymać młody wygląd skóry oraz sprawność tkanek. Jego nazwa pochodzi od greckiego „kolla”, czyli „klej”, oraz „gennan”, czyli „produkować”. Kolagen syntezowany jest przez fibroblasty. Składa się on z aminokwasów endogennych, takich jak prolina, arginina, lizyna i hydroksyprolina. Stanowi około jedną trzecią wszystkich tkanek obecnych w organizmie człowieka.
Spis treści
Jak zbudowany jest kolagen?
Pojedyncze włókno kolagenu ma formę łańcucha. Składa się z około tysiąca cząsteczek. Najbardziej charakterystycznym dla kolagenu aminokwasem jest Hydroksyprolina. Gwarantuje ona jego stabilność termiczną i jest bardzo rzadko spotykana w innych białkach. Połączenia aminokwasowe tworzą nić białkową, skręconą w sposób przypominający sprężynę – zwaną helisą. Jest to charakterystyczne dla wszystkich białek, jednak w wypadku kolagenu, helisy tworzące jego cząsteczkę są lewoskrętne, co stanowi wyjątek. Nici splatają się wokół wspólnej osi i tworzą układy przestrzenne potrójnej helisy – takiej samej dla wszystkich typów kolagenu.
Struktura molekularna kolagenu
Oznaczono 29 typów kolagenu, zbudowanych z ponad 40 łańcuchów polipeptydowych. Opisuje się je cyframi rzymskimi. Typy kolagenu różnią się w zależności od miejsca występowania. W skórze najwięcej bo aż 90%, jest kolagenu tupu I. Jest on bazą, włóknistą podporą skóry. Około 10% tego białka stanowi natomiast kolagen typu III. Jest on odpowiedzialny za prawidłową sprężystość i nawilżenie skóry, wspomaga gojenie ran oraz odnowię komórkową.
Kolagen w proszku
Dlaczego potrzebujemy kolagenu?
Tkanka łączna utrzymująca w ludzkim organizmie stawy, kości i chrząstki razem, w znacznej części składa się właśnie z kolagenu o nietypowym składzie aminokwasów, bardzo odpornego na rozciąganie. To kolagen jest także głównym składnikiem skóry ludzkiej, tkanek płuc i naczyń krwionośnych. Kolagen odpowiada między innymi za prawidłowe nawilżenie skóry. Nie sposób też przecenić jego pozytywnego wpływu na układ odpornościowy.
Organizm ludzki produkuje kolagen samodzielnie, ale już przed trzydziestką jego produkcja „zwalnia”. Wraz z upływem lat kolagenu jest coraz mniej, a to przyczynia się do powstawania zmarszczek i widocznego efektu starzenia. Jak najbardziej więc nazywanie kolagenu głównym składnikiem młodości jest uprawnione.
Jakie są objawy niedoboru kolagenu?
Zesztywnienie stawów, bóle mięśniowe i stawowe, sztywność, problemy z kręgosłupem, to tylko niektóre z objawów braku wystarczającej ilości kolagenu. Jednak kłopoty z narządem ruchu to nie jedyny problem, który może być spowodowany niedoborem kolagenu. Wypadające włosy, głębokie zmarszczki, czy tak znienawidzony, szczególnie prze płeć piękną, cellulit mogą również mieć takie podłoże.
Do wytworzenia kolagenu niezbędna jest witamina C oraz tlen i żelazo. Braki któregokolwiek z tych składników w organizmie prowadzą do problemów z produkcją kolagenu.
Kiedy stosować kolagen?
Suplementy zawierające kolagenu dostępne na rynku, pozwalają na przyjmowanie tego traconego wraz z wiekiem składnika w postaci kremów, płynów, zastrzyków, tabletek lub kapsułek. Można też spotkać wersję w proszku. Warto zacząć przyjmować je w momencie zauważenia pierwszych oznak starzenia, pojawienia się wyraźnie poszarzałej, suchej i zmęczonej skóry na twarzy czy też problemów ze stawami, które wraz z wiekiem także ulegają zmianom zwyrodnieniowym i zużyciu.
Suplementacja kolagenu przynosi korzyści, jeśli jest długotrwała. Przyjęcie kilku porcji i zaniechanie dalszego stosowania nie ma większego sensu. Suplementy kolagenu pozwolą przynajmniej częściowo powstrzymać procesy starzenia się, odtwarzając chrząstkę odpowiedzialną za rozciąganie i wytrzymałość układu kostnego. Preparaty zawierające kolagen polecane są także osobom młodym, ale intensywnie uprawiającym sport wysiłkowy powodujący także nadwyrężanie układu kostnego.
Kolagen wieprzowo – wołowy
Różne rodzaje kolagenu
Na rynku znajdziemy wiele rodzajów kolagenu, m.in. wołowego, wieprzowego oraz rybiego i to ten ostatni wykazuje najlepsze zdolności absorpcyjne, czyli najszybciej wchłania się do tkanek ludzkiego ciała. Uznawany jest przez to za najskuteczniejszy, ze względu na największe podobieństwo składowe do ludzkiego kolagenu, pozwala więc na szybsze uelastycznienie tkanek, poprawia ich wytrzymałość i przyczynia się do ochrony organizmu oraz spowolnienia oznak starzenia takich jak drobne zmarszczki mimiczne czy linie pojawiające się na twarzy.
Krem z kolagenem
Wybierając suplement kolagenowy, zwróćmy uwagę na pochodzenie tego składnika oraz zawartość ogólną preparatów zawierających często niepotrzebne, a wręcz szkodliwe przy przyjmowaniu w dużych ilościach barwniki oraz słodziki. W dobrych preparatach kolagenowych powinno znaleźć się go około 900 mg, wspartych dodatkowo zawartością witaminy C, która wspomaga naturalne procesy tworzenia kolagenu w organizmie oraz jest niezbędna do jego syntezy zwiększającej jej przyswajalność.