Fitoterapia, czyli inaczej leczenie ziołami, od lat cieszy się dużą popularnością. Wieki temu mieszanki ziołowe służyły do usuwania dolegliwości, pełniły rolę antidotum na wiele chorób. Dziś, w dobie powrotu do natury, coraz więcej ludzi wraca do dawnych metod, wykorzystuje cenne składniki, jakie oferuje przyroda. Jednym z ziół wykorzystywanych w fitoterapii jest lukrecja.
Spis treści
Lukrecja – co to jest?
Lukrecja to roślina z rodziny bobowatych, która występuje również pod nazwą słodkie drzewo lub korzeń słodzeniowy. Ma pierzaste liście, czerwone, niebieskie lub fioletowe kwiaty. Najważniejszą częścią rośliny jest korzeń, bogaty w cenne substancje. Lukrecja ma charakterystyczny, słodki smak, który zawdzięcza zawartości glicyryzyny. Naturalnie rośnie w Europie, Azji i Australii. Wyciągi z rośliny stosowane są od ponad 4000 lat, a od XVII wieku jest uprawiana i wykorzystywana w celach leczniczych.
Co zawiera lukrecja?
Cenne właściwości lukrecji wynikają ze składu rośliny. Zawiera ponad 400 różnych związków chemicznych. Są to m.in. flawonoidy, kumaryny, saponiny triterpenowe i polisacharydy, a także jest witamina C, olejek eteryczny, gorczyca, aminokwasy, żywica oraz sole mineralne. To wszystko sprawia, że lukrecja ma szereg właściwości, które wykorzystywane są w celach leczniczych i zdrowotnych. Ma działanie antyalergiczne, przeciwłojotokowe, przeciwzakrzepowe, antyoksydacyjne, łagodzące stany zapalne i stymulujące system odpornościowy. Pomaga obniżać poziom złego cholesterolu, wykazuje również działanie przeciwnowotworowe.
Działanie na układ oddechowy
Roślina znana jest ze swojego dobroczynnego działania na układ oddechowy. Substancje, które zawiera mają działanie rozkurczowe i wykrztuśne, dzięki temu pomagają zwalczać kaszel. Wyciąg z lukrecji zmniejsza lepkość śluzu, zalegającego w drogach oddechowych. Roślina ma również działanie przeciwwirusowe, bakteriostatycznie i immunosupresyjne, skraca czas trwania infekcji i pomaga złagodzić uciążliwe objawy przeziębienia. Dodatkowo hamuje rozwój wirusa, który odpowiada za zapalenie oskrzeli u dzieci.
Działanie na układ pokarmowy
Roślina ma pozytywny wpływ na układ pokarmowy. Badania dowodzą, że skutecznie łagodzi dolegliwości trawienne, regeneruje śluzówkę żołądka i jelit. Zapobiega rozwojowi Helicobacter pyroli, a także chroni organizm przez wystąpieniem chorób wątroby. Suplementy z lukrecją warto przyjmować w momencie wystąpienia zatrucia pokarmowego, w celu łagodzenia objawów refleksu, nadkwasoty i choroby wrzodowej.
Wpływ na układ hormonalny
Kolejnym pozytywnym działaniem lukrecji jest regulowanie pracy układu hormonalnego. Roślina zawiera fitoestorgeny, które łagodzą objawy menopauzy, pomagają redukować napięcie miesiączkowe i związane z nim wahania nastrojów, a także wspomagają leczenie zespołu polisystycznych jajników. Roślina jest polecana jako środek wspomagający leczenie osteoporozy, badania dowodzą, że obniża ryzyko zachorowania na nowotwory piersi i śluzówki macicy.
Lukrecja w kosmetyce
Lukrecja ma nie tylko właściwości poprawiające zdrowie, ale również pozytywnie wpływa na urodę. Preparaty z zawartością lukrecji działają łagodząco i nawilżające na skórę, łagodzą podrażnienia i zmiany skórę, a także opóźniają efekty starzenie się organizmu. Roślina wspomaga leczenie dolegliwości dermatologicznych, tj. trądzik, egzema, łuszczyca, liszaj, atopowe zapalenie skóry. Jest skuteczna w pielęgnacji skóry naczyniowej, suchej, skłonnej do podrażnień. Ma również pozytywne działanie na włosy. Redukuje łupież, stany zapalne skóry głowy, działa nawilżająco i nabłyszczająco. Wyciąg z lukrecji występuje w wielu szamponach, mydłach, żelach, kremach i serum do twarzy. Jest wykorzystywany do produkcji preparatów do opalania, a dzięki właściwości polegającej na rozbijaniu tkanki tłuszczowej, również do produkcji środków antycellulitowych.
Lukrecja w przemyśle spożywczym
Lukrecja jest 50 razy słodsza od cukru. Słodki smak powoduje, że jest składnikiem czekolady, cukierków, a także napoi, słodzonych ekstraktem z lukrecji. Wykorzystywana jest również do słodzenia herbaty oraz kawy oraz do produkcji pysznego, słodkiego likieru.
Kiedy nie stosować lukrecji?
Lukrecja, jak niemal każde zioło, jest bezpieczna, ale ma pewne przeciwwskazania. Bardzo ważne, aby fitoterapię skonsultować z lekarzem lub farmaceutą, który potwierdzi bezpieczeństwo jej stosowania. Lukrecja nie jest wskazana dla osób cierpiących na zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, nadciśnienie, marskość wątroby, kamicę żółciową, niewydolność nerek, arytmię serca. Nie mogą jej stosować kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią, a także dzieci poniżej 5 roku życia. Nadmiar lukrecji może wywoływać problemy z potencją. Roślina może wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami, dlatego w przypadku przyjmowania innych medykamentów należy zachować dużą ostrożność. Przyjmowanie zbyt dużych dawek lukrecji może spowodować działania niepożądane, tj.
- Bóle głowy,
- Obrzęki,
- Zatrzymanie wody w organizmie,
- Zmęczenie,
- Nudności,
- Podwyższone ciśnienie,
- Zaburzenia pracy serca.
W jakiej postaci występuje lukrecja?
Lukrecja jest jedną z popularniejszych roślin, wykorzystywanych w ziołolecznictwie. Występuje w wielu postaciach, dlatego każdy może wybrać ulubioną formę. Roślinę można przyjmować w formie słodkich, ziołowych cukierków, żelków, soków, naparów czy herbatek ziołowych. Najczęściej występuje w formie sproszkowanej, ale można ją również kupić w postaci tabletek i kapsułek, zawierających wyciągi roślinne. Jest składnikiem kosmetyków i środków pielęgnacyjnych, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.
Dawkowanie lukrecji
Lukrecja powinna być dawkowana zgodnie z zaleceniami podanymi przez producenta. Dziennie nie powinno przekraczać się dawki 10 g, ponieważ mogą wystąpić działania niepożądane. Najlepiej, aby była przyjmowana z innymi mieszankami ziołowymi. Istotne jest, aby lukrecji nie przyjmować dłużej niż miesiąc, po tym okresie należy zrobić przerwę.
Suplementy – wsparcie dla organizmu
Suplementy, m.in. z zawartością lukrecji, są wsparciem dla organizmu, ale nie mogą zastąpić zdrowej, zbilansowanej diety. Nie mogą zastąpić również leczenia u specjalisty oraz przyjmowania zaleconych leków. Bardzo ważne, aby szukać preparatów wysokiej jakości, które zawierają optymalne stężenie substancji aktywnych, nie zawierają sztucznych dodatków i konserwantów. Tego typu produkty dostaniemy w Sklepie Życia: https://www.sklepzycia.pl/lukrecja-suplementy. Zioła i suplementy powinny wykazywać wysoką bioaktywność i wchłanialność, dzięki czemu będą wspomagać tradycyjne leczenie.
Bibliografia:
Pator WJ. Pierwszy polski słownik ziołolecznictwa. SPAR, Warszawa 1992,
Rutkowski L. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. PWN, Warszawa 1998,
Frohne D. Leksykon roślin leczniczych. MedPharm Polska, Wrocław 2010,
Piechal J.Blecharz-Klin K i wsp. Interakcje leków roślinnych stosowanych w chorobach układu pokarmowego. Herba Pol 2006,
Strzelecka H, Kowalski J. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN, Warszawa 2000,
Van Wyk BE, Wink M. Rośliny lecznicze świata – Ilustrowany przewodnik naukowy po najważniejszych roślinach leczniczych świata i ich wykorzystaniu. Wyd MedPharm Polska, Wrocław 2008.